De nieuwe Ramspolbrug tussen Kampen en Ens verbruikt op een gewone dag net zo veel energie als drie stoomstrijkijzers die een etmaal aan staan. De brug is – dus – extreem energiezuinig.
Bedenker Marthijn de Goeij is tevreden. Hij kreeg de opdracht voor een energiezuinige brug die ook nog eens zijn eigen stroom kan opwekken. En dat is gelukt. Een energiecentrale in het klein!
Oké: even afkloppen. De praktijk moet zich nog houden aan wat er tot nu toe op papier staat. Maar van de motor die vanaf 2013 het brugdeel omhoog brengt, de slagbomen en de verlichting op de brug: ze staan allemaal in dienst van ‘zo energiezuinig mogelijk’. Zelfs aan de werkplek van de brugwachter is gedacht. Optimale lichtinval (dat scheelt gebruik van lampen), lichten die alleen aangaan in ruimtes waar hij (of zij) is. En het liefst iets als een Senseo-apparaat op de werkvloer. “Die schakelt zichzelf tenminste uit”, zegt De Goeij. “Kijk maar naar je eigen huis. Apparaten die de hele dag aan staan, gebruiken in totaal vaak meer stroom dan bijvoorbeeld de vaatwasmachine die zijn programma afdraait en daarna klaar is.”
OPWEKKING
De brug is bovendien niet alleen energiezuinig, maar wekt ook nog eens zijn eigen stroom op. Dat gebeurt op twee plekken. De motor die het beweegbare brugdeel bedient, wint energie terug als de brug zakt. Geen rocket-science, maar allang zichzelf bewezen technieken. Al zijn die nog nooit op deze manier toegepast bij een brug. De Goeij: “Dat maakt dit project bijzonder, ook in de wereld.”
Daarnaast komen er aan weerszijden van de lange brug in totaal tussen de driehonderd en vierhonderd zonnepanelen. Die zijn hofleverancier van de benodigde elektriciteit. De architect paste het brugontwerp er zelfs voor aan. Zodat de panelen in een goede hoek staan ten opzichte van de zon.
De motor van het beweegbare brugdeel is de grootste verbruiker van energie. Die haalt daarvan naar verwachting dertig procent terug als het brugdek na het ophalen weer omlaag gaat. Bij het afremmen komt energie vrij, kwestie van die niet verloren laten gaan.
De knappe koppen van TNO hebben zelfs berekend dat er tot 70 procent van de gebruikte energie terug te winnen is. “Maar dat is de theorie, de inschatting voor de praktijk was dertig procent”, zegt De Goeij. Hij zit liever aan de veilige kant met zijn eigen inschatting. De praktijk is tenslotte altijd weerbarstiger. “Maar zelfs dan nog. Als de motor helemaal nul energie terug wint, dan nog is de hele brug energieneutraal.”
Uit zijn berekeningen blijkt dat de zonnepanelen voldoende energie opwekken om het hele systeem energieneutraal in de benen te kunnen houden.
ZEKERHEID
Voor de duidelijkheid: niet ‘energieneutraal’ is de leidraad, maar veiligheid, zegt De Goeij. De brug is ook gewoon aangesloten op het elektriciteitsnet – waar het stroom aan levert via de zonnepanelen.
Bescheiden accu’s in de brug zorgen er voor dat bij een grote regionale stroomstoring de brug nog zeker twee keer kan worden bediend. Dat kan geen brug in Nederland de nieuwe Ramspolbrug nadoen.
De bedenkers mogen heel veel energie hebben gestoken in het energiezuinig maken, maar zijn de kosten niet onevenredig groot? Aannemer Michel Schwarte – projectmanager namens de verschillende bouwbedrijven: “Het is ongeveer een half procent van de totale bouwkosten.”
Een half miljoen euro dus. De totaal aanneemsom van het project bedraagt ongeveer 200 miljoen euro.
Schwarte: “Het energiesysteem van de brug verdient zichzelf in een aantal jaren gewoon terug.”
Doorsturen