De Maya’s floreerden generaties lang in het huidige Midden-Amerika. Maar in de achtste en negende eeuw verdween hun beschaving. Nieuw onderzoek wijst uit dat ze daar waarschijnlijk zelf een aandeel in hadden, door het kappen van bos. Ontbossing in Midden-Amerika heeft bijgedragen aan droogte, in de tijd voor Columbus. Het vermoeden bestaat al langer dat droogte de Maya’s fataal werd. De gevolgen van overbevolking en gewapende conflicten worden daarbij gezien als  bijkomstige factoren.
Begroeiing
Kilmatologen maakten een reconstructie van de lokale begroeiing tot 2000 jaar geleden. Daaruit concludeerden ze dat het kappen van grote stukken bos door Maya-boeren, leidde tot meer droogte. Uit eerder onderzoek bleek al dat de oude Nazca-beschaving (bekend van de Nazca-lijnen) 1500 jaar geleden wellicht verdween door de gevolgen van houtkap.
Domino-effect
Door het kappen kwamen stukken land vrij, met een hoger lichtweerkaatsend vermogen dan het donkergroene bos.  Er werd dus meer energie teruggekaatst in de atmosfeer. Daardoor was er minder energie beschikbaar om waterdamp via convectie te laten opstijgen en vormden zich minder wolken. Minder wolken betekent weer minder regen.
De grond werd droger, waardoor meer energie vrijkwam om het oppervlak te verwarmen, in plaats van het verdampen van water. De oppervlaktetemperatuur steeg met 0,5 graden celsius. Al deze effecten waren dramatisch voor een beschaving die afhankelijk was van landbouwgrond. De ontbossing heeft volgens het onderzoek ongeveer de helft van de Maya-droogte veroorzaakt. Tussen 800 en 950 na Christus daalde de hoeveelheid regen boven de Yucatan in totaal met wel 20 procent.
Massasterfte helpt bos
Het verband tussen neerslag en begroeiing wordt versterkt door de periodes voor en na Columbus (1492) te vergelijken. Met de komt van de Europeanen stierf op sommige plekken wel 90 procent van de lokale bevolking. Doordaar groeide het bos weer aan. Uit grotmetingen blijkt dat de hoeveelheid regen daarna weer toenam.
Niets geleerd
Het lot van de Maya’s is actueel, vanwege de populaire voorspelling dat in 2012 de wereld vergaat. Die zou gebaseerd zijn op de Maya-kalender. Experts doen dit af als onzin en zeggen dat de kalender dan gewoon opnieuw zou beginnen. Momenteel is er in Midden-Amerika weer sprake van ontbossing op grote schaal. De onderzoekers waarschuwen dan ook dat het gebied wederom last kan krijgen van droogte.  We moeten ons dus meer zorgen maken over de wijze waarop de Maya’s zelf het loodje legden, dan over hun kalender.
Â
Â
Â
Â
Lees ook:Maansverduistering op komst
Lees ook:‘Sexting’ minder populair dan gedacht
Lees ook:Zou jij iemand laten sterven om vijf mensen te redden?
Lees ook:Rovende megagarnaal kon uitstekend zien
Lees ook:‘Lichaamsgeur verraadt persoonlijkheid’
Heb jij Wetenschap.Blog nog steeds niet toegevoegd aan je Google homepage of Reader? Klik hier!